BEYİN OMURİLİK SIVISI KAÇAĞI VE CERRAHİSİ KONUSUNDA YOUTUBE VİDEOLARININ ETKİNLİK VE GÜVENİRLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları ve Baş Boyun Cerrahisi Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye Amaç: Bu çalışmanın amacı, BOS kaçağı ve onarımı konusunda en çok izlenen YouTube videolarının bilimsel güvenilirliğini ve kalitesini, uluslararası kabul görmüş puanlama sistemleriyle değerlendirmek ve bu videoların popülarite ile ilişkisini incelemektir.Gereç ve Yöntemler: YouTube web sitesinde (http://www.youtube.com) "cerebrospinal fluid rhinorrhea", " cerebrospinal fluid leak" ve "endoscopic cerebrospinal fluid leak repair/surgery" terimleri aranarak en popüler 40 video seçildi. Videoların süresi, yükleme tarihi, yükleme kaynağı, toplam görüntülenme sayısı, beğeni sayısı, beğenmeme sayısı ve yorum sayısı, görüntüleme oranı, video güç indeksi kaydedildi. Video kalitesi DISCERN skorlama sistemi, modifiye DISCERN skorlama sistemi, Journal of the American Medical Association (JAMA) skorlama sistemi ve Global Quality Scale (GQS) ile değerlendirildi.
Bulgular: Çalışmaya 26 (%65)"sı sağlık profesyonelleri, 14 (%35) tanesi bağımsız kişiler tarafından yüklenen 40 video dahil edildi. Tüm skorlama indekslerinde, sağlık profesyonelleri tarafından yayınlanan videoların bağımsız kişiler tarafından yüklenen videolara göre istatistiksel olarak daha güvenilir ve yüksek kalitede olduğu belirlendi (p<0.001). Videoların popülaritesi değerlendirildiğinde, çok kötü veya kötü kategorideki videoların, iyi veya orta kalitedeki videolardan daha fazla görüntülenme ve beğeni aldığı bulundu (sırasıyla p = 0.027, p= 0.024 ve p=0.033). Video süresi, görüntüleme sayısı, beğenilme, beğenilmeme ve yorum sayısı ile DISCERN skoru arasında korelasyon bulunmazken (sırasıyla p= 0.253, p= 0.802, p= 0.076, p= 0.134, p= 0.088), video beğenilme oranı (r=-0.390; p= 0.013) ve video güç indeksi (r=-0.346; p= 0.029) skorları arasında negatif ve istatistiksel olarak anlamlı korelasyon olduğu saptandı.
Sonuç: Çalışmamız BOS kaçağı ve cerrahisi konusundaki YouTube videolarının sağlık hizmetleri profesyonelleri tarafından yüklenenlerin bağımsız kişilere göre daha kaliteli olduğunu ancak bunun popülerliğe yansımadığını göstermektedir.
Anahtar Kelimeler : Beyin omurilik sıvısı kaçağı, endoskopik cerrahi, güvenirlik, sosyal medya, YouTube