HİPOFİZ ADENOMLARINDA ENDOSKOPİK VE MİKROSKOPİK CERRAHİ YAKLAŞIMIN KARŞILAŞTIRILMASI

Gereç ve Yöntem: Sağlık Bilimleri Üniversitesi Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroşirürji Kliniği ve Kulak Burun Boğaz Kliniğinde Ocak 2017 ve Mart 2019 tarihleri arasında hipofiz adenomu nedeniyle opere edilen ve arşiv kayıtlarından gerekli dosyalarına ve radyolojik tetkiklerine ulaşılabilen 86 hasta çalışmaya alındı. Hastaların dosyaları retrospektif olarak incelenerek yaşları, cinsiyetleri, başvuru şikayetleri, preoperatif laboratuvar ve görüntüleme bulguları, patoloji raporları, hastanede yatış süreleri, postoperatif komplikasyonları, postoperatif laboratuvar ve görüntüleme bulguları değerlendirildi.

Bulgular: Çalışmaya alınan 86 hastanın 45'ine endoskopik endonazal transsfenoidal cerrahi, 41'ine mikroskobik transnazal transsfenoidal cerrahi uygulanmıştır. Endoskopik gruptaki hastaların 20'si non-fonksiyonel hipofiz adenomu iken 25 tanesi fonksiyonel olarak saptanmıştır. Mikroskobik grupta ise hastaların 23'ü non-fonksiyonel hipofiz adenomu iken 18 tanesi fonksiyonel olarak saptanmıştır. Preoperatif MR görüntülemelerine göre endoskopik gruptaki hastaların 7'si mikroadenom, 38'i makroadenom; mikroskobik gruptakilerin ise 1 tanesi mikroadenom, geri kalan 40 tanesi makroadenomdur. Endoskopik grupta adenomların 37 (%82,2)'sinde radyolojik remisyon sağlanırken 8 (%17,8) tanesinde remisyon sağlanamamıştır. Mikroskobik grupta ise adenomların 16 (%39) 'sında radyolojik remisyon sağlanırken 25 (%61) tanesinde remisyon sağlanamamıştır. Endoskopik gruptaki fonksiyonel adenomların 16 (%64)'sında hormonal remisyon sağlanırken 9 (%36) tanesinde remisyon sağlanamamıştır. Mikroskobik grupta ise fonksiyonel adenomların 5 (%27,8)'inde hormonal remisyon sağlanırken 13(%72,2) tanesinde remisyon sağlanamamıştır. Endoskopik grupta postoperatif dönemde 25 hastada herhangi bir komplikasyon görülmezken 8 hastada geçici diabetes insipitus (DI), 7 hastada anterior hipofizer yetmezlik, 4 hastada kalıcı DI, 3 hastada BOS rinore, 2 hastada menenjit, 2 hastada ise uygunsuz ADH sendromu (SIADH) görülmüştür. Mikroskobik grupta ise 23 hastada herhangi bir komplikasyon görülmezken 8 hastada geçici DI, 8 hastada anterior hipofizer yetmezlik, 4 hastada kalıcı DI, 1 hastada menenjit, 1 hastada ise SIADH görülmüştür. Endoskopik grupta hastaların hastanede yatış süreleri medyan değeri 5 gün iken bu süre mikroskobik grupta 7 gün olarak saptanmıştır.

Sonuç: Sonuç olarak; postoperatif radyolojik remisyon, postoperatif hormonal remisyon ve yatış süreleri açısından endoskopik grupta anlamlı derecede daha iyi sonuçlar gözlendiği saptanmıştır. Anahtar Kelimeler : Hipofiz adenomu; transsfenoidal yaklaşım; endoskopik yaklaşım; mikroskopik yaklaşım