FİBROMİYALJİ SENDROMUNDA SES BOZUKLUKLARI VE HASTALIK AKTİVİTESİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
1Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, Çanakkale, Türkiye2Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Çanakkale, Türkiye Amaç: Bu çalışmada Fibromiyalji sendromu (FMS) olan hastalarda ses bozuklukları ve hastalık aktivitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlandı.
Yöntem ve Gereçler: FMS'lu 23 hasta ve 24 sağlıklı gönüllü olgu çalışmaya dahil edildi. FMS'lu olgulara vizüel analog skala (VAS) ile ağrı derecelendirilmesi, Beck anksiyete ölçeği ve Beck depresyon ölçeği ile anksiyete ve depresyon değerlendirilmesi, fibromiyalji etki anketi (FIQ) ile hastalık aktivasyonu ve yaşam kalitesi değerlendirilmesi, yorgunluk şiddet ölçeği (YŞÖ) ile yorgunluk düzeylerinin değerlendirilmesi yapıldı. Tüm olgulara perceptüel analiz, aerodinamik analiz ve akustik analiz yapıldı.
Bulgular: FMS grubunun yaş ortalaması 51.47±11.60 (23-68), kontrol grubunun yaş ortalaması 33.84±17.14 (15-75) idi ve gruplar arasında yaş faktörü açısından istatistiksel fark yoktu. FMS hastaların ortalama semptom süresi 43.20±19.41 (10-72 ay) ay idi. VAS ortalaması 66.00±11.34, YŞÖ ortalaması 6.20±1.26, FIQ ortalamaları 66.18±16.43, BAÖ ortalaması 30.13±12.52, BDÖ ortalaması 24.33±12.22 idi. Ses handikap endeksi (SHE) toplam değeri FMS grubunda daha yüksekti ancak istatistiksel olarak bir fark yoktu. Ses kullanımı ve şarkı sesi kullanımı değerleri FMS grubunda istatistiksel olarak anlamlı derecede düşüktü. FMS grubunda maksimum fonasyon zamanı (MFZ) ve SPLmax kontrol grubundan anlamlı derecede düşüktü. SPLmin anlamlı olamamakla birlikte düşüktü. F0min ve F0max FMS grubunda daha yüksekti ancak istatistiksel olarak anlamlı değildi. Jitter % ve DSİ ortalamalarında FMS grubu ile kontrol grubu arasında istatistiksel olarak bir fark yoktu.
Sonuç: Laringeal fonksiyonunun FMS'lu hastalarda neredeyse normal olduğunu ama solunum kaslarının fonksiyon bozukluğunun ses üretimini etkileyerek ve algısal olarak disfoniye neden olduğunu düşündürmektedir.
Anahtar Kelimeler : Fibromyalji, Akustik ses analizi, Aerodinamik değerlendirme, Ses handikap endeksi