YETİŞKİNLERDE İC KULLANIMINA GEÇİŞ: ADAPTASYON VE MEMNUNİYET SÜRECİNE İLİŞKİN NİTEL BİR ARAŞTIRMA
1Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hamidiye Sağlık Bilimleri Fakültesi, Odyoloji Bölümü, İstanbul, Türkiye2Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hamidiye Sağlık Bilimleri Fakültesi, Çocuk Gelişimi Bölümü,
3İstanbul Kent Üniversitesi Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü, İstanbul, Türkiye Amaç: Bu çalışma, işitme cihazı (İC) kullanımına geçen bireylerin deneyimlerini anlamayı ve adaptasyon ile memnuniyet süreçlerini etkileyen faktörleri incelemeyi amaçlamaktadır.
Materyal ve Yöntemler: Fenomenolojik araştırma deseni kullanılarak yürütülen bu niteliksel çalışmada, veriler yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla toplanmıştır. Çalışmaya, postlingual sensörinöral işitme kaybı olan ve en az bir yıldır işitme cihazı (İC) kullanan 18-55 yaş aralığındaki 11 birey katılmıştır. Yüz yüze gerçekleştirilen görüşmelerin ses kayıtları alınarak, içerik analizi yöntemiyle incelenmiş ve temalar belirlenmiştir. Veri analizi iki aşamada gerçekleştirilmiştir: İlk aşamada ses kayıtları yazılı metne dökülerek belgelenmiş, ikinci aşamada ise bu metinler analiz edilerek ana temalar oluşturulmuştur.
Bulgular: Çalışma bulguları, İC kullanımının işitsel algı, duygusal iyilik hali ve sosyal etkileşimde önemli iyileşmeler sağladığını göstermiştir. Katılımcılar, İC kullanmadan önce konuşmaları anlamada güçlük çektiklerini, sosyal hayattan çekildiklerini ve özgüven eksikliği yaşadıklarını belirtmiştir. İC kullanmaya başladıktan sonra iletişim becerilerinde artış, sosyal katılımda yükselme ve yaşam kalitesinde iyileşme gözlemlenmiştir. Ancak, ses amplifikasyonuna alışma, çevresel gürültüler ve cihazın görünürlüğü gibi konularda başlangıçta bazı adaptasyon zorlukları yaşandığı bildirilmiştir. Ayrıca, kısa batarya ömrü ve özellikle gürültülü ortamlarda konuşmayı anlama güçlüğünün kullanıcı memnuniyetini etkileyebileceği belirlenmiştir.
Sonuç: İC kullanımının bireylerin işitsel, duygusal ve sosyal iyi oluşlarına katkı sağladığını, ancak adaptasyon sürecinde bireysel destek ve teknik düzenlemelerin önemli olduğunu göstermektedir.
Anahtar Kelimeler : İşitme cihazı, adaptasyon, memnuniyet, nitel araştırma, sensörinöral işitme kaybı