KBB-Forum 2024 , Cilt 23, Sayı 3

PRİMER SJÖGREN SENDROMU TANISINDA MİNÖR TÜKRÜK BEZİ BİYOPSİSİN GEREKLİLİĞİ VE KLİNİK KORELASYONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ

Gökhan TOPTAŞ 1, MD; Osman CERLET 2, MD; Şevket AKSOY 1, MD; Mehmet Murat GÜNAY 1, MD; Sümeyra DOLUOĞLU 1, MD; Ömer BAYIR 1, MD; Güleser SAYLAM 3, MD;
1Ankara Etlik Şehir Hastanesi, Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Kliniği, Ankara, Turkey
2Ankara Bilkent Şehir Hastanesi, Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Kliniği, Ankara, Turkey
3Lokman Hekim Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Kliniği, Ankara, Turkey Amaç: Sjögren sendromu (SS) tanısı için alınan minör tükrük bezi biyopsi sonuçlarının, hasta klinik bulguları ve otoantikor test sonuçları ile birlikte tanıya katkı oranının karşılaştırılmasıdır.

Gereç ve Yöntem: Bu çalışma kapsamında SS ön tanısı ile serolojik testler uygulanan ve kulak burun boğaz kliniğine yönlendirilerek minör tükrük bezi biyopsisi yapılan hastalar retrospektif olarak çalışmaya dahil edildi. Hastaların demografik verileri, şikayetleri, klinik bulguları, otoantikor testleri ve biyopsi sonuçları değerlendirildi. Tükrük bezi biyopsi spesimen lenfosit infiltrasyonunu göstermek için Chisholm-Mason sınıflaması kullanıldı. Hastaların tümüne kolay ve komplikasyon riski düşük olması nedeniyle alt dudak minör tükrük bezi biyopsisi yapıldı. Sekonder SS olan hastalar ve 18 yaş altı hastalar çalışma dışı bırakıldı.

Bulgular: Tükrük bezi biyopsisi yapılan 9'u (%13.5) erkek, 58'i (%86.5) kadın ve yaş ortalaması 48.2 yıl (min-max; 21-78) olan toplam 67 hasta çalışmaya dahil edildi. Üç biyopsi tükrük bezi içermediğinden başarısız olarak kabul edildi, başarılı örnekleme yapılan 64 biyopsiden 19'u (%29.6) primer SS ile uyumlu olarak raporlandı. Hastaların şikayetleri ağız kuruluğu (%85.9), göz kuruluğu (%73.4), artralji (%23.4), tükrük bezi ağrısı ve şişmesi (%17.1) idi. Patolojisi primer SS ile uyumlu olarak raporlanan 19 (%29.6) hastanın 15'inde (%23.4) otoantikor testlerinin en az birinde (ANA, RF, SS-A, SS-B) pozitiflik saptandı. Otoantikor testleri negatif saptanan 4 (%6.2) hastaya tükrük bezi biyopsisi ile SS tanısı konuldu. Sadece bir hastada lokal anesteziye bağlı geçici marjinal sinir parezisi gözlenirken, 23 hiçbir hastada kalıcı komplikasyon gelişmedi.

Sonuç: Minör tükrük bezi biyopsisi ofis şartlarında güvenilir ve kolay uygulanabilir bir yöntemdir. Primer SS tanısında klinik bulgular varlığında minör tükürük bezi biyopsi ile tanının doğrulanması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler : Chisholm-Mason sınıflandırması, alt dudak tükrük bezi biyopsisi,minör tükrük bezi biyopsisi,Sjögren Sendromu