DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNİN KOKU FONKSİYONU VE MUKOSİLİYER KLİRENS ÜZERİNE ETKİSİ
1Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı, Samsun, Turkey2Ondokuz Mayıs Üniversitesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Samsun, Turkey Amaç: Demir, enzimatik süreçler de dahil olmak üzere çeşitli hücresel işlevler için gereklidir. Bu çalışmada demir eksikliği anemisi (DEA) hastalarında koku alma ve nazal mukosiliyer fonksiyonların değerlendirilmesi amaçlandı.
Yöntem ve Gereçler: Çalışmaya 35 DEA hastası (DEA Grubu) ve 24 sağlıklı birey (Kontrol Grubu) dahil edildi. Cinsiyet ve menopoza bağlı hormonal etkileri dışlamak amacıyla gruplardaki bireylerin tamamı 18-45 yaş aralığındaki kadınlardan oluştu. Hastaların tam kan sayımı testleri yapıldı. Deneklerden koku fonksiyonlarını görsel analog skala (VAS) ile değerlendirmeleri istendi. Koku fonksiyonu, üç alt testten oluşan Sniffin' Sticks koku testiyle ölçülmüştür: koku eşiği (E), koku ayrımı (A) ve koku tanımlama (T). Mukosiliyer klirens (MSK) süresini ölçmek için sodyum sakarin testi kullanıldı.
Bulgular: Hemoglobin, hematokrit, ortalama hücre hacmi (MCV) ve ortalama hücre hemoglobini (MCH) değerleri DEA grubunda kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşüktü (p<0,001). MCC süresi açısından gruplar arasında fark yoktu (p=0,174). DEA grubunda VAS-Koku skorları daha düşüktü (p=0,012). Sniffin' Sticks testi ortalama E, A, T ve EAT puanları DEA grubunda anlamlı derecede düşüktü (sırasıyla p<0,001, p=0,002, p<0,001, p<0,001). EAT değerini etkileyen bağımsız değişkenlerin doğrusal regresyon analizi istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı (F=1,334, p=0,271).
Sonuç: Bu çalışmada IDEA grubunun koku alma fonksiyonu anlamlı derecede daha kötüydü. DEA'lı hastalarda koku alma bozukluğunun demir eksikliği ve buna bağlı enzimatik faktörlerle ilişkili olduğu düşünüldü.
Anahtar Kelimeler : Anemi, demir eksikliği, koku alma bozukluğu