ENDOSKOPİK ENDONAZAL BOS RİNORE ONARIMI SONUÇLARI: RETROSPEKTİF DEĞERLENDİRME
1Adnan Menderes Üniversitesi, Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı, Aydin, Türkiye Amaç: Anterior kafa tabanı defektine bağlı olarak beyin omurilik sıvısı(BOS)'nın, nazal kavite veya paranazal sinüslere fistülize olmasına BOS rinore denir. Konservatif tedaviye yanıt vermeyen BOS rinoresinin tedavisi cerrahi olarak yapılmalıdır. Çalışmamızın amacı, transnazal endoskopik yaklaşımla onarımını yaptığımız BOS rinore olgularının sonuçlarını araştırmak ve bu cerrahinin başarısını etkileyebilecek faktörleri irdelemektir.Gereç Ve Yöntem: Ocak 2014 ve Ağustos 2021 yılları arasından Aydın Adnan Menderes Üniversitesi KBB AD'nda transnazal endoskopik yaklaşımla tedavi edilen BOS rinoreli hastalar geriye dönük olarak tarandı. Dosyalarında yeterli veri bulunan, postoperatif kontrol ve takipleri yapılan hastalar çalışmaya dahil edildi. Rinorenin cerrahi sonrasında kesilmesi başarı, aksi durum başarısızlık olarak değerlendirildi.
Bulgular: Geriye dönük incelemede dosyasında yeterli veri bulunan 25 hasta saptandı. Bu hastalardan frontal sinüste kemik defekti olan 3 hasta, defekt yerleşimi ve büyüklüğü nedeniyle açık cerrahiye dönüldüğü için çalışma dışı bırakıldı. Kafa tabanı defekt boyutları ortalama 6,68 mm (±4,4mm) idi. Bu defektlerin yerleşimi; 10'u kribrifom platede, 5'i fovea ethmoidaliste, 5'i sfenoid sinüste, 1'i frontal sinüste idi. Bir hastada da kribriform plate ile birlikte olan fovea ethmoidalis defekti vardı. Defekti onarmak için tüm hastalarda en az iki katmanlı olmak üzere çeşitli greftler kullanıldı. Ortalama postoperatif takip süremiz 3 yıl (±2 yıl) olarak saptandı. Postoperatif takiplerinde 2 hastada BOS fistülünün tekrarladığı görüldü. Bu sonuçlarla endoskopik cerrahinin başarı oranı %90 olarak bulunmuştur.
Sonuç: BOS rinore onarımında uygun prosedüre uyulduğu sürece; greft seçimi, defektin boyut ve lokalizasyonunun başarı oranını önemli düzeyde etkilemediği düşünülmektedir. Daha fazla vaka içeren ve spesifik karşılaştırmalar yapan prospektif çalışmalar ile daha kesin sonuçlar elde edilebilir.
Anahtar Kelimeler : BOS, Rinore, Endoskopik