POSTOPERATİF RADYOTERAPİ UYGULANAN BAŞ BOYUN BÖLGESİ ADENOİD KİSTİK KARSİNOMLARINDA KLİNİK VE PATOLOJİK FAKTÖRLERİN TEDAVİ SONUÇLARINA ETKİSİ
Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi, Ankara, Türkiye Amaç: Bu çalışmanın amacı adenoid kistik karsinomalı hastaların kombine tedavi sonrası lokal kontrol ve sağkalım sonuçlarını değerlendirmek, klinik ve patolojik faktörlerin tedavi sonuçları üzerine etkisini incelemektir.Yöntem ve gereçler: Yirmi üç hastanın dosyaları geriye dönük olarak incelendi. Yedi hastanın tümörü majör tükürük bezinde; 16 hastanın tümörü ise minör tükürük bezindeydi. Tümör evresi T1, T2, T3 ve T4 olan hastaların sayıları sırasıyla 0 (%0), 6 (%26), 5 (%22) ve 12'di (%52); 19 (%82,5) hastada lenf nodu tutulumu negatif, 4 (%17,5) hastada pozitif olarak bulundu. Perinöral invazyon, kemik invazyonu ve cerrahi sınır pozitifliği sırayla %39, %52 ve %61 hastada mevcuttu. Hastaların hepsine cerrahi ve cerrahi sonrası radyoterapi uygulanmıştı. Ortalama radyoterapi dozu 64 Gy (46-70 Gy)'di. Hastaların 6'sı (%17.5) radyoterapi ile eşzamanlı kemoterapi almıştı.
Bulgular: Medyan 46 aylık takip süresinden sonra 5 ve 10 yıllık lokal kontrol %88 ve %77 iken, 5 ve 10 yıllık hastalıksız sağkalım oranları %65,5 ve %50; 5 ve 10 yıllık genel sağkalım oranları %74,5 ve %53 olarak hesaplandı. Klinik ve patolojik faktörlerden tümör evresinin T4 olması, lenf nodu metastazı, kemik invazyonu ve pozitif cerrahi sınır, sağkalımı olumsuz etkileyen prognostik faktörler olarak bulundu. Takipte uzak metastaz gelişen hasta oranı %30,5 olarak saptandı.
Sonuç: Çalışmamızın sonucunda baş-boyun bölgesinin adenoid kistik karsinomalı hastalarında tedavi yanıtını olumsuz etkileyen prognostik faktörler literatürle uyumlu bulunmuştur. Uzak metastaz oranının yüksek olması, hastalarda kür şansını azaltmaktadır. Sistemik hastalığı kontrol altına almak için yeni ajanlara ihtiyaç vardır.
Anahtar Kelimeler : Adenoid kistik karsinom, baş-boyun, cerrahi, radyoterapi