APNE-HİPOPNE İNDEKSİNİN FİZİK MUAYENE VE EPWORTH UYKULULUK SKALASI SKORLARI İLE İLİŞKİSİ
1Antalya E.A.H, KBB Kliniği, Antalya, Türkiye2Dışkapı Yıldırım Beyazıd E.A.H, KBB Kliniği, Ankara, Türkiye
3Dışkapı Yıldırım Beyazıd E.A.H, Göğüs Hastalıkları Kliniği, Ankara, Türkiye Amaç: Bu çalışmada; hastanemize horlama ve tanıklı apne şikayetleri ile başvurup, polisomnografi ile değerlendirilen 666 hastanın, Epworth Uykululuk Skalası değerlerinin ve Kulak Burun Boğaz muayenelerinin; apne-hipopne indeksi değerleri ile arasındaki ilişkiyi ortaya koymayı amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Çalışmamızda hastanemiz uyku laboratuarına yatırılarak polisomnografi uygulanan 666 hastanın, dosyaları retrospektif olarak değerlendirildi. Vücüd kitle indeksi >40 ve ek nörolojik hastalığı olan 47 hasta çalışmaya dahil edilmedi. Hastalar apne-hipopne indeksine göre normal grup (AHİ< 5), hafif obstrüktif uyku apneli hastalar (15>AHİ>5), orta obstrüktif uyku apneli hastalar (30>AHİ > 15) ve ağır obstrüktif uyku apneli hastalar (AHİ>30) olarak dört gruba ayrıldı. Subjektif uykululuğu ölçmek için, Epworth Uykululuk Skalasının Türkçe versiyonu kullanıldı.
Bulgular: Polisomnografisi değerlendirilen 619 hastanın 448'i erkek (% 72,3), 171'i kadındı (% 27,7). Hastaların yaşları 18 ile 82 arasındaydı (ort. 47, 8 ± 11.6). Hastaların gruplara göre dağılımında; normal grupta 188 (% 30,3), hafif obstrüktif uyku apneli 198 (% 31,9), orta obstrüktif uyku apneli 99 (% 15,9) ve ağır obstrüktif uyku apneli 134 (% 21,6) hasta mevcuttu. Özellikle ağır obstrüktif uyku apneli grupta Epworth Uykululuk Skalası skorlarının yüksek olduğunun görülmesine rağmen apne-hipopne indeksi normal olan grup ile hafif, orta ve ağır apneli grupları ayırt etmede Epworth Uykululuk Skalasının istatistiksel olarak anlamlı etkisi görülmemiştir. Yaş, cinsiyet, vücut kitle indeksi ve boyun çevresi gibi biyolojik faktörlere göre düzeltme yapıldığında apne-hipopne indeksi normal olan grup ile hafif apneli grubu ayırt etmede sadece uvula uzunluğunun etkili olduğu görülmüştür. Aynı şekilde düzeltme yapıldığında apne-hipopne indeksi normal olan grup ile orta apneli grubu ayırt etmede sadece tonsil büyüklüğünün ve apne-hipopne indeksi normal olan grup ile ağır apneli grubu ayırt etmede tonsil büyüklüğü ve arka plika genişliğinin etkili olduğu görülmüştür.
Sonuç: Hastaların Kulak Burun Boğaz muayeneleri ile apne-hipopne indeksi değerleri arasında ilişki bulunmuştur. Epworth Uykululuk Skalası skorları ağır obstrüktif uyku apneli grupta yüksek izlenmiştir ancak normal grup ile hafif, orta ve ağır apneli grupları ayırt etmede anlamlı etkisi görülmemiştir. Genel olarak kilolu bir gruptan oluşan hastalarımızın sonuçları ile, polisomnografi için hasta seçiminde Türk toplumu için fizik muayene bulgularının kullanılabilirliği gösterilmiştir.
Anahtar Kelimeler : Uyku apnesi, Tıkayıcı, Tanısal testler, Rutin, Fizik muayene