KBB-Forum 2006 , Cilt 5 , Sayı 1

ERİŞKİN HASTADA SERVİKAL KİSTİK LENFANJİOM: OLGU SUNUMU

Dr. Fatih ÇELENK1, Dr. Alper CEYLAN1, Dr. Ahmet KÖYBAŞIOĞLU1, Dr. İpek Işık GÖNÜL2
1Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye
2Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi , Patoloji Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye

Özet

Lenfanjiomlar lenfatik kanalların esas olarak baş ve boyun bölgelerini etkileyen konjenital malformasyonlarıdır. Bu konjenital lezyonlar iki yaş altı çocuklarda görülmektedir; erişkin yaşlarda oldukça nadirdir. Altmış iki yaşındaki bir bayan hastada solunum sıkıntısına yol açan sağ servikal bölgede fluktuasyon veren 12x10cm boyutlarındaki kitlenin ultrasonografi (USG), magnetik rezonans görüntüleme (MRG) bulguları ve ince iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB) kistik lenfanjiom ile uyumlu gelmesi üzerine, cerrahi olarak tamamı çıkarılmıştır. Histopatolojik inceleme sonucu kistik lenfanjiom ile uyumlu geldi. Hastada cerrahi sonrası dönemde komplikasyon izlenmedi ve 3 yıllık takibinde nüks ile karşılaşılmadı.

Giriş

Lenfanjiomlar lenfatik sistemin nadir görülen konjenital proliferasyonudur. Sıklıkla çocuk yaşlarda tanı konulur.[1] Erişkinlerde oldukça nadirdir.[2,3,4] Baş ve boyun bölgesi en sık görüldükleri bölgedir.[5,6,7,8] Tedavide tercih edilen yöntem total eksizyondur.[9,10] Altmış iki yaşındaki hastada solunum sıkıntısına yol açan, servikal kistik lenfanjiom vakası sunulmuştur.

Olgu Sunumu

Altmış iki yaşındaki bayan hasta boyun sağında şişlik ve nefes darlığı şikayetleriyle başvurdu. (Şekil 1) Boyunda şişlik şikayeti on yıl önce başlayan ve giderek artan hastanın nefes darlığı şikayeti iki yıl önce başlamış. Sağ posterior servikal üçgende 12x10 cm boyutlarında ağrısız, fluktuasyon veren, yumuşak kitle palpe edildi. Hastanın boyun USG’sinde sağda angulus mandibuladan başlayıp klavikula posterioruna kadar uzanan tiroid ve trakeayı iten 11x8 cm boyutlarında kistik kitle görüldü. Hastanın boyun MRG’sinde sağda sternokleidomastoid kası posteromedialinde larenks ve trakeayı iten kistik lezyon izlendi (Şekil 2-3) Yapılan İİAB’si kistik lenfanjiom ile uyumlu gelen hastanın kitlesinin tamamı çıkarıldı (Şekil 4). Histopatolojik incelemesi kistik lenfanjiom şeklinde rapor edildi (Şekil 5). Cerrahi sonrası dönemde komplikasyon izlenmeyen hastanın, ikibuçuk yıllık takibinde nüks ile karşılaşılmadı.

Şekil 1: Sağ posterior servikal üçgende 12x10 cm boyutlarında kitle

Şekil 2: Kontrastlı koronal boyun MRG. Larenks ve trakeayı sola iten kistik lezyon

Şekil 3: Kontrastlı aksiyel boyun MRG. Sağda sternokleidomastoid kası posteromedialinde kistik lezyon.

Şekil 4: Cerrahi materyal Şekil 5: Yassı endotel hücreleri ile döşeli lenfanjioma duvarı ve duvarda izlenen küçük, lenfoid hücre topluluğu H&E x 40

Tartışma

Lenfanjiomlar primordial lenf kanallarının gelişiminde konjenital bir tıkanıklık sonucu ortaya çıktıkları düşünülen konjenital malformasyonlardır.[11,12,13,14] Her yaşta görülebilmesine rağmen hastaların %50’si doğum sırasında, %90’ı yaşamın ilk iki yılında tanı alırlar.[16] Erişkinlerde nadir olarak görülmektedir.[2,3,4] Hastalar vakamızda da olduğu gibi yavaş büyüyen, asemptomatik, fluktuan, yumuşak doku kitlesiyle başvururlar.[17] Benign davranışlı oldukları ve yavaş büyüdükleri için genellikle belirti vermezler; fakat bazen solunum ve yutma güçlüklerine yol açabilirler.[14]

Lenfanjiomların fizik muayenesinde olgumuzda da olduğu gibi yumuşak, ağrısız, fluktuasyon veren yumuşak kitle mevcuttur.[18] Kitle uzun yıllar sessiz şekilde büyüme gösterebilir. Lezyonların İİAB kitlenin hücresel yapısı hakkında fikir verebilir.[2,18,19]

Görüntüleme yöntemleri; kitlenin kistik doğasını doğrulamada, kitlenin sınırlarını çizmede ve çevre dokularla olan ilişkisini belirlemede yararlıdır.[20,21] Lineer septalı, belirsiz sınırlı kistik kitle ve dilate lenf kanalları USG’de görülür.[14,21] Kitlenin boyutunu belirlemede BT, USG’den daha üstündür ve lezyonun çevre dokularla ilişkisini ortaya koyar. Lezyonun çevre yumuşak dokulardan ayırt edilmesi ve sınırlarının belirlenmesi konusunda MRG, hem USG’den hem de BT’den daha doğru bilgi verir.[14,18,19,28,29,30]

Lezyon lipom, dermoid kist, brankiyal kist, tiroglossal kist, hemanjiom gibi diğer yumuşak doku tümörlerinden ayrılmalıdır.[17,18] Bu nedenle radyolojik inceleme gerekebilir.[18] Tipik olarak kistlerin çoğu sternokleidomastoid kasın anterioruna yerleşirken, kistik lenfanjiomlar genellikle vakamızda da olduğu gibi posteriora yerleşir.[21] Lenfanjiomun diğer sıvı dolu kitlelerden ayrımında İİAB veya biyopsi gerekebilir.[18]

Erişkin lenfanjiomlarda spontan iyileşme beklenmez.[10,20] Lenfanjiom benign bir lezyon olmasına rağmen, zaman içinde potansiyel problemlere yol açabileceği için tedavi edilmelidir. Özellikle baş-boyun bölgesinde hava yolu tıkanması, konuşma ve yutma ile ilgili problemler gelişebilir.[10,22] Ayrıca bu bölgedeki lezyonlar belirgin kozmetik sorun oluşturabilir.[27]

İnsizyon, drenaj ve mükerrer aspirasyonlar primer tedavi olarak kullanılmış, fakat rekürensler ve enfeksiyonlar bu metotların etkili olmadığını göstermiştir.[2] Aspirasyon, insizyon ve drenaj solunum sıkıntısına yol açan kitlelerde uygulanabilir; fakat kesin tedavi yöntemi değildir.[25] Sklerozan ajanların ve radyoterapinin erişkin servikal lenfanjiom tedavisinde yeri yoktur.[1] Kaynar su, sodyum moruat, 50% dekstroz ve bleomisini içeren sklerozan ajanlar araştırılmıştır ve oldukça fazla lokal (skar oluşumu, komşu vital organlara muhtemel hasar) ve uzak (bleomisin kullanımıyla pulmoner fibrozis) yan etkileri bildirilmiştir.[1,9,10,15,17,24] Çocuklarda lenfanjiomun tam olarak çıkarılması komşu yapıların tutulumu[1] ve kolaylıkla yırtılabilen ince endotel duvarı dolayısıyla zordur.[25] Fakat erişkin hastalarda lenfanjiom genellikle kapsüllüdür ve tam olarak çıkarılabilir.[2] Tam olarak çıkarılmayan vakalarda rekürrens izlenmektedir.[10]

Hastalığın kesin tanısı histopatolojik olarak konur. Histopatolojik incelemede sıklıkla lenfanjiomatöz doku ve lenfosit toplulukları ile beraber bir sıra yassı endotel tabakasıyla örtülü zaman zaman multilobüle, dilate lenfatik kanallar mevcuttur.[3,16] Vakamız üç çeşit lenfanjiomdan (kapiller, kavernöz, kistik) biri olan kistik lenfanjiom tanısı almıştır.[2,3,15]

Sonuç

Lenfanjiomlar lenfatik sistemin nadir görülen, benign, konjenital lezyonlarıdır. Genellikle çocuk yaşta tanı konulur, fakat her yaşta görülebilir. Erişkin yaşta oldukça nadirdir. Fizik muayene ve anamnez, görüntüleme yöntemleriyle desteklenerek tanı konulur. Tercih edilen tedavi yöntemi cerrahidir. Kitle tam olarak çıkarılmalıdır; aksi takdirde rekürrens görülebilir.

Kaynaklar

1) Schefter RP, Olsen KD, Gaffey TA. Cervical lymphangioma in the adult. Otolaryngol Head Neck Surg 1985;93:65-69 [ Özet ]

2) Suk S, Sheridan M, Saenger JS. Adult Lymhangioma: a case report. E N T 1997;76(12):881-883 [ Özet ]

3) Livesey JR, Soames JV. Cystic lymphangioma in adult parotid. J Laryngol Otol 1992;106:566-568 [ Özet ]

4) Morley SE, Ramesar KC, Macleod DA. Cystic hygroma in an adult:a case report. J. R. Coll Surg Edinb 1999;44:57-58 [ Özet ]

5) Sichel JY, Udassin R, Gozal D, Koplewitz BZ, Dano I, Eliashar R. OK-32 therapy for cervical lymphangioma. Laryngoscope 2004;114:1805-1809 [ Özet ]

6) Brewis C, Pracy JP, Albert DM. Treatment of lympangiomas of the head and neck in children by intralesional injection of OK-32 (Picinabil). Clin Otolaryngol 2000;25:130-134 [ Özet ]

7) Gutierrez San Roman C, Barrios J, Lluna J, Menor F, Poquet J, Ruiz S. Treatment of cervical lymphangioma using fibrin adhesive. Eur J Ped Surg1993;3:356-358 [ Özet ]

8) Gutmann EJ. Lymphangioma presenting as a primary parotid neoplasm in an adult. Acta Cytol 1994;38:747-750 [ Özet ]

9) Ogita S, Tsuto T, Deguchi E, Tokiwa K, Nagashima M, Iwai N. OK-32 therapy for unresectable lymphangiomas in children. J Ped Surg 1991;26(3):263-270 [ Özet ]

10) Schmidt B, Schimpl G, Hollwarth ME. OK-32 therapy of lymphangiomas in children. Eur J Pediatr 1996;155:649-652 [ Özet ]

11) Charabi B, Bretlau P, Bille M, Holmelund M. Cystic hygroma of the head and neck-a long term follow-up of 44 cases. Acta Otolaryngol suppl 2000;543:248-250 [ Özet ]

12) Cohen SR, Thompson JW. Lymphangiomas of larynx in infants and children; a survey of pediatric lymphangioma. American Laryngological Association 1986 [ Özet ]

13) Ricciardelli EJ, Richardson MA. Cervicofacial cystic hygroma. Arch Otol Head Neck Surg 1991;117:546-553 [ Özet ]

14) Aslan İ, Başarer N, Yenice H, Yazıcıoğlu E, Başaran B. Postpubertal parotis lenfanjiomları. KBB ve Baş Boyun Cerrahisi Dergisi 2000;8(3):226-229

15) Adeyemi SD. Management of cystic of the head and neck in Lagos, Nigeria;a 10-year experience. Int J Ped Otolaryngol 1992;23:245-251 [ Özet ]

16) Baer S, Davis J. Cystic hygroma presenting in adulthood. J Laryngol Otol 1989;103:976-977 [ Özet ]

17) Brock ME, Smith RJ, Parey SE, Mobley DL. Lymphangioma.An otolaryngologic perspective. Int J Ped Otolaryngol 1987;14:133-140 [ Özet ]

18) Alqahtani A, Nguyen LT, Flageole H, Shaw K, Laberge JM. 25 years’ experience with lymphangiomas in children. J Ped Surg 1999;34(7):1164-1168 [ Özet ]

19) Kennedy TL, Whitaker M, Pellitteri P, Wood WE. Cystic hiygroma/lymphangioma:a rational approach to management. Laryngoscope 2001;111:1929-1937 [ Özet ]

20) Mandel L. Parotid area lymphangioma in an adult: case report. J Oral Maxillofac Surg 2004;62:1320-1323 [ Özet ]

21) Woods D, Young JE, Filice R, Dobranowski J. Late-onset cystic hygromas: the role of CT. Can Assoc Radiol J 1989;40:159-161 [ Özet ]

22) Laranne J, Keski-Nisula L, Rautio R, Rautiainen M, Airaksinen M. OK-32 (Picibanil) therapy for lympangiomas in children. Eur Arch Otorhinolaryngol 2002;259:274-278 [ Özet ]

23) Gleason TJ, Yuh WT, Tali ET, Harris KG, Mueller DP. Traumatic cervical cystic lymphangioma in an adult. Ann Otol Rhinol Laryngol 1993;102:564-566 [ Özet ]

24) Sanlialp I, Karnak I, Tanyel FC, Senocak ME, Buyukpamukcu N. Sclerotherapy for lymphangioma in children. Int J Ped Otorhinolaryngol 2003;67:795-800 [ Özet ]

25) Hancock BJ, St-Vil D, Luks FI, Di Lorenzo M, Blanchard H. Complications of lympangiomas in children. J Ped Surg 1992;27(2):220-226 [ Özet ]

26) Hamoir M, Plouin-Gaudon I, Rombaux P, Francois G, Cornu AS, Desuter G, Clapuyt P, Debauche C, Verellen G, Beguin C. Lymphatic malformations of the head and neck:a retrospective review and a support for staging. Head Neck 2001;23:326-337 [ Özet ]

27) Fageeh N, Manoukian J, Tewfik T, Schloss M, Williams HB, Gaskin D. Management of head and neck lymphatic malformations in children. J Otolaryngol 1997;24(6):253-258 [ Özet ]

28) Stenson KM, Mishelle J, Toriumi DM. Cystic hygroma of the parotid gland. Annals Otol Rhinol Laryngol 1991;100(6):518-520 [ Özet ]

29) Yuh WT, Buehner LS, Kao SC, Robinson RA, Dolan KD, Phillips JJ. Magnetic resonance imaging of pediatric head and neck cystic hygromas. Ann Otol Rhinol Laryngol 1991;100:737-742. [ Özet ]

30) Pui MH, Li ZP, Chen W, Chen JH. Lymphangioma:Imaging diagnosis. Australia Radiol 1997;41:324-328 [ Özet ]

31) Katsuno S, Ezawa S, Minemura T. Excision of cervical cystic lymphangioma using injection of hydrocolloid dental impression material. Int J Maxillofac Surg 1999;28:295-296 [ Özet ]